RAAP - PPI
Op 8 september 2020 heeft het Europese Hof van Justitie (EHvJ) uitspraak gedaan in de zaak Recorded Artists Actors Performers (RAAP) tegen Phonographic Performance Ireland (PPI). Dit is aanleiding geweest voor de Nederlandse regering om een wetswijziging door te voeren die van kracht is geworden met ingang van 1 januari 2021. Op basis van de Wet op de naburige rechten is alleen repertoire waarvan de oorspronkelijke mastereigenaar gevestigd is in een land dat het Verdrag van Rome heeft ondertekend beschermd voor alle vormen van openbaarmaking. De Verenigde Staten hebben het verdrag van Rome niet geratificeerd. Bij web- of simulcasting geldt dat repertoire uit alle landen die het WPPT-verdrag hebben geratificeerd, waaronder de VS, door Sena vertegenwoordigd wordt. Het onderscheid tussen bescherming op basis van het Verdrag van Rome, dan wel WPPT, komt als gevolg van de wetswijziging met ingang van 1 januari 2021 te vervallen. Sena ziet zich dan ook genoodzaakt om de tarieven per die datum te verhogen. Met de representatieve organisaties van muziekgebruikers zullen op korte termijn onderhandelingen worden gevoerd om te komen tot afspraken over tariefaanpassingen.
Het gebruik van repertoire waarvan de oorspronkelijke mastereigenaar de Amerikaanse nationaliteit heeft is aanzienlijk. Alle rechthebbenden op dit repertoire, evenals repertoire uit overige landen die het WPPT-verdrag hebben geratificeerd, komen in aanmerking voor repartitie van ontvangen licentie-inkomsten vanaf muziekjaar 2021.
In het RAAP-PPI arrest is gesteld dat de materiële wederkerigheid zoals vastgelegd in artikel 15.3 van het WPPT-verdrag, op basis waarvan primair Amerikaanse rechthebbenden tot op heden waren uitgesloten van incasso en repartitie, alleen op EU-niveau kan worden geregeld. Meerdere lidstaten, waaronder de Nederlandse regering, hebben er inmiddels bij de Europese Commissie op aangedrongen hiertoe over te gaan. In dat geval zullen zowel de tariefaanpassingen als de wijzigingen in het repartitiebeleid per die datum weer ongedaan gemaakt worden.
Update 17 oktober 2024: RAAP-toeslag blijft van kracht
De lobby om de Europese Commissie te bewegen om het hanteren van materiële wederkerigheid weer mogelijk te maken voor lidstaten binnen de Europese Unie is nog steeds gaande. Zowel het ministerie van Justitie en Veiligheid als VNO-NCW, MKB-Nederland als de Publieke en Commerciële omroepen dringen net zoals Sena aan op actie door de Europese Commissie. Hierbij wordt samengewerkt met meerdere zusterorganisaties in Europa evenals IMPALA, de belangenorganisatie van independent platenmaatschappijen.
Als gevolg van de verkiezingen voor het Europese Parlement in juni dit jaar kon geen voortgang worden geboekt. Het is nu aan de later dit jaar te installeren Eurocommissaris Henna Virkkunen om tot actie over te gaan. Hier zal enige tijd overheen gaan. Dat heeft tot gevolg dat de RAAP toeslag ook in 2025 van kracht blijft. Het convenant met VNO-NCW en MKB-Nederland, waarbij een toeslag van 26,6% op de tarieven wordt toegepast, is hiertoe met een jaar verlengd.
